به نقل از «ایران اکونومیست»

راهکارهایی برای خارج کردن روز ملی نجوم از روز سمبلیک

تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۵۱۴۴۰

یکی از مسؤولان سابق پروژه رصدخانه ملی معتقد است، توسعه علوم یک فعالیت همه‌جانبه است و برای آنکه نامگذاری روزهای تقویم تنها جنبه سمبلیک و نمادی نداشته باشد، باید توسعه علمی ایجاد شود و نیاز است هم به نهادهای حرفه‌ای علمی چون دانشگاه‌ها و انجمن‌ها و هم به نهادهای ترویج علم توجه ویژه‌ای صورت گیرد.

به گزارش ایران اکونومیست، حدود ۱۰۵۰ سال قبل و در سال ۳۵۲ خورشیدی در "کاث"، خوارزم فرزندی متولد شد که او را "ابوریحان محمد بن احمد بیرونی" نام نهادند که بعدها اخترشناسی بزرگ، ریاضیدان، تاریخ‌نگار، تقویم شناس، هندشناس و انسان شناس شهیری در عصر خود و طی سده‌های چهارم و پنجم خورشیدی شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

"بیرونی" را بزرگترین دانشمند مسلمان و یکی از بزرگترین دانشمندان ایران در همه اعصار و همین‌طور او را پدر علم انسان‌شناسی و هندشناسی می‌دانند. با توجه به خدمات علمی شایان بیرونی، روز ۱۳ شهریور سالروز تولد ابوریحان بیرونی به نام "روز ملی نجوم" نامگذاری شد.

به گفته دکتر سپهر اربابی، نامگذاری روزها به بهانه بزرگداشت حوزه‌های مختلف در کشورهای گوناگون انجام می‌شود و نامگذاری روزی به نام "روز ملی نجوم" بهانه خوبی است تا با ایجاد زیر ساخت‌های علمی مناسب علم نجوم، اقدام به توسعه این علم در کشور شود.

اربابی در پروژه رصدخانه ملی سِمت‌هایی چون مسؤول تشکیل و مدیریت و راه‌اندازی تیم فنی و ارتباط با مشاوران دانشگاه لوند و مسؤول مذاکرات علمی و فنی خرید آینه، سرپرستی و اجرای زیرساخت‌های فنی در قله، برون‌سپاری و مسؤولیت طرح در تکمیل طراحی مفهومی و جزئی رصدخانه ملی را بر عهده داشته است.

وی در حال حاضر مدیر پروژه در تحقیق و توسعه نسل جدید دستگاه‌های پرتو درمانی در بخش فیزیک پزشکی دانشگاه وورتزبورگ آلمان است.

دکتر سپهر اربابی، مسؤول سابق طرح ملی رصدخانه ملی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، نامگذاری روزهای سال را ارزشگذاری برای حوزه‌های مختلف چون طبیعت، محیط زیست و بزرگداشت شخصیت‌های علمی دانست و گفت: اینکه در ایران روزی به نام "روز ملی نجوم" در تقویم ثبت شده ،به دلیل سالروز تولد ابوریحان بیرونی بوده است. بیرونی یکی از شخصیت‌های برجسته ایرانی در حوزه نجوم است و به دلیل تحقیقات وسیعی که انجام داده و کتاب‌های زیادی که تالیف کرده، برای ما بسیار حائز اهمیت است.

وی نامگذاری "روز ملی نجوم" را زمینه‌ساز توسعه علم نجوم در کشور دانست و اظهار کرد: توسعه علوم یک فعالیت همه جانبه است و برای آنکه نامگذاری روزهای تقویم تنها جنبه سمبلیک و نمادی نداشته باشد، باید توسعه علمی ایجاد شود.

اربابی خاطر نشان کرد: در حال حاضر چه در نهادهای حرفه‌ای علمی چون دانشگاه‌ها و انجمن‌ها و چه در نهادهای ترویج علم، وضعیت مناسبی نداریم؛ چرا که امکانات و اعتبارات اختصاص داده شده به توسعه علمی، مساعد برای پیشرفت علمی کشور نیست.

این محقق حوزه نجوم با تاکید بر اینکه این کمبودها تنها شامل علم نجوم نمی‌شود بلکه سایر حوزه را نیز در بر می‌گیرد، اظهار کرد: اعضای هیات علمی و بخش‌های علمی نجوم که در دانشگاه‌ها مشغول به فعالیت هستند، زحمات زیادی برای توسعه این علم می‌کشند، ولی از سوی دیگر فعالیت این محققان در حوزه‌های توسعه علمی به ویژه به دلیل وضعیت معیشتی آنها به شدت محدود شده است.

وی امکان دسترسی به ابزارهای حرفه‌ای نجوم برای محققان این حوزه را از دیگر چالش‌های فعالان حوزه علم نجوم در کشور دانست و نیاز به توجه بیشتر در این حوزه را یادآور شد.

اربابی، دسترسی محققان به رصدخانه را یکی از نیازهای توسعه علمی در حوزه نجوم حرفه‌ای دانست و اضافه کرد: طرح رصدخانه ملی یکی از طرح‌های پیشرو کشور است که از بیش از ۲۰ سال قبل در کشور آغاز شده است، ولی این طرح تاکنون به سرانجام نرسیده است.

وی به وضعیت توسعه نجوم آماتوری در کشور اشاره کرد و گفت: در حوزه نجوم آماتوری و ترویجی نیز کتاب درسی نجوم و یا اختصاص بخشی از کتاب علوم دانش‌آموزان به موضوع نجوم مدارس نداریم و یا بسیار محدود به آن پرداخته شده است و برای ترویج این علم که قدمت زیادی در ایران دارد، کافی نیست.

مسؤول سابق طرح ملی رصدخانه ملی، اضافه کرد: از سوی دیگر ما شاهد فعالیت گروه‌های آماتوری نجوم در کشور هستیم. ایران قطب فعالیت‌های نجوم آماتوری از گذشته بوده است، ولی فعالیت این گروه‌ها نیز عمدتا به دلیل مسایل اقتصادی رو به افول است؛ چرا که بخش زیادی از فعالیت گروه‌های آماتوری کاهش یافته است.

اربابی خاطر نشان کرد: به صورت انفرادی محققانی در این حوزه هستند که برای به اهتزاز درآوردن پرچم ایران در علم نجوم، تلاش‌های زیادی انجام می‌دهند، ولی اگر بخواهیم به صورت فعالیت در خور جامعه علمی و یک طرح سازمان یافته توسعه علمی نگاه کنیم، تلاش‌های صرفا انفرادی به نتیجه‌ای نمی‌رسد و وضعیت مساعدی مشاهده نمی‌شود.

وی با تاکید بر اینکه برای توسعه علم نجوم در کشور باید زیر ساخت‌های این علم مهیا شود، افزود: مهمترین ابزاری که برای توسعه علم نجوم در کشور نیاز است، تلسکوپ رصدخانه ملی است که یک تلسکوپ اپتیکی ۳.۴ متری است و در کنار آن باید برای توسعه گام‌های بعدی این علم، در زمینه تامین تلسکوپ رادیویی حرفه‌ای و تلسکوپ خورشیدی اقدام شود.

اربابی، مشارکت ایران در پروژه‌های بین المللی را از دیگر اقدامات لازم برای توسعه علم نجوم در کشور ذکر کرد و یادآور شد: کافی نیست که ایران تنها به صورت ملی طرح‌هایی را در حوزه نجوم اجرایی کند، بلکه اگر از انزوا خارج شویم و با جامعه بین‌المللی همکاری داشته باشیم، می‌توانیم در طرح‌های بین‌المللی مشارکت داشته و در بخشی از توسعه و بهره‌برداری از فناوری این پروژه‌های بین‌المللی سهیم باشیم.

وی، دسترسی به منابع علمی را یکی از چالش‌های اساسی محققان کشور نام برد و گفت: محققان ایرانی بیشتر از سایت‌های غیر رسمی به مقالات و کتاب‌های معتبر علمی دسترسی دارند.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: روز ملی نجوم ، سپهر اربابی ، زیرساخت های نجومی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: روز ملی نجوم نامگذاری روز روز ملی نجوم حوزه نجوم رصدخانه ملی برای توسعه توسعه علمی حرفه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۵۱۴۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پشتوانه‌ عملیات وعده صادق، جامعه علمی ما بود

ایسنا/آذربایجان شرقی نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی گفت: پشتوانه‌ی عملیات غرور آفرین وعده‌ی صادق، جامعه‌ی علمی ما است و ما باید در نظر بگیریم که درست است که ما یک دهه قبل از سال ۱۴۰۴ (چشم انداز ۲۰ ساله) رتبه‌ی نخست علمی منطقه را به خود اختصاص داده‌ایم اما اگر زنگ خطر را جدی نگیریم، ممکن است این رتبه را از دست بدهیم.

روح‌اله متفکر آزاد عصر روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت در آئین گرامیداشت مقام شامخ معلم در دانشگاه تبریز اظهار کرد: از جمله کارهایی که ما در مجلس شورای اسلامی انجام دادیم، پیش‌بینی حکمرانی آینده‌ی کشور بود. به‌طوریکه ما سعی کردیم مشخص کنیم که ۲۰، ۳۰ سال آینده در کجا و چه وضعیتی قرار خواهیم گرفت.

وی ادامه داد: به‌طور مثال ما اکنون جزو کشورهای جوان جهان محسوب می‌شویم اما ۲۰ سال دیگر جزو کشورهای پیر خواهیم بود و بحران فعلی ما که بحران اشتغال است، در ۲۰ سال بعد جای خود را به بحران جمعیت خواهد داد. لذا ما در حال پیش‌بینی وضعیت‌هایی این چنینی برای آینده‌ی کشور هستیم تا همانطور که اکنون بسیاری از مشکلات بخاطر اولویت‌بندی نکردن کارهای مهم در گذشته به وجود آمده، آیندگان نیز در مورد ما اینطور فکر نکنند که چرا مسئولان وقت در خصوص مشکلاتشان فکری نکردند.

رئیس فراکسیون دانشگاهیان مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: ما قبول داریم که مشکلاتی داریم و ما به واسطه‌ی دیدارهای مردمی از مشکلات مردم مطلع هستیم. اما میزان بزرگ نمایی مشکلات و ایجاد بحران ذهنی در جامعه بی‌سابقه است و این موضوع از مرزهای اختلافات سیاسی عبور کرده است و ما نیازمند بازگشت به آرامش فکری هستیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مبارزه‌ی فساد در کشور نیز گفت: مبارزه با فساد در ساختار ما به صورت جدی در حال رخ دادن است. بسیاری از ما شاهد وایرال شدن فیلم عذرخواهی مسئولان شرکت خودروساز ژاپنی از مردم در فضای مجازی بودیم. اما چرا کسی از استعفای نفر دوم دستگاه قضایی کشور که بخاطر عدم ایجاد شبهه در نحوه‌ی قضاوت پرونده‌ی فرزندان این شخص انجام شد، سخن نگفت؟ درست است که عده‌ای بحق معتقدند که نباید در دستگاه قضا فساد باشد؛ اما آیا بازداشت فرزندان نفر دوم دستگاه قضایی کشور و استعفای این فرد، مصداق مبارزه با فساد نیست؟

نماینده‌ی مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی همچنین در خصوص برخی از  مصوبات برنامه‌ی هفتم توسعه خاطرنشان کرد: در حال حاضر سه سال است که شاهد رشد اقتصادی کشور هستیم و قطعا این روند ادامه خواهد داشت و در صورت رسیدن به رشد اقتصادی هشت درصدی، از بحران اقتصادی خارج خواهیم شد و ما طراحی شش مرکز علمی را در برنامه‌ی هفتم توسعه تصویب کردیم تا با تمرکز بر بخش خصوصی بتوانیم از ظرفیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در علوم مختلف در این مراکز استفاده کنیم.

متفکرآزاد، تخصیص بودجه‌ی اختصاصی برای تجهیز و بروزرسانی برخی از مراکز پژوهشی و آزمایشگاهی در کشور را از دیگر مصوبات برنامه‌ی هفتم توسعه کشور برشمرد و افزود: قانون‌مند کردن اندیشکده‌های علوم انسانی از جمله مصوبات مهم برنامه‌ی هفتم توسعه‌ی کشور است؛ چراکه اندیشکده‌های حلقه‌ی وصل حکمرانی کشور هستند و با این قانون هر متفکری که بتواند اندیشه‌ای برای حکمرانی تولید کند، می‌تواند دارای یک اندیشکده باشد.

به گزارش ایسنا، وی با اشاره به انقباض اقتصادی توسط دولت در برخی از سازمان‌ها و نهادها گفت: دانشگاه‌ها جزو مراکزی هستند که مشمول این انقباض اقتصادی نشدند که این موضوع نشان دهنده‌ی اهمیت جایگاه دانشگاه‌ها هست و من در همینجا یک خبر خوش به دانشگاهیان دانشگاه تبریز بدهم که در بودجه‌ی سال آینده مبلغ بسیار خوبی برای این دانشگاه که جزو دانشگاه‌های تاپ کشور محسوب می‌شود، در نظر گرفته‌ایم.

عضو هیأت علمی دانشگاه تبریز در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به عملیات وعده‌ی صادق خاطرنشان کرد: عملیات وعده‌ی صادق برای کشور ما امنیت‌آفرین بود و ما علاوه بر پاسخ رژیم کودک کش صهیونیستی که در طول این مدت ۸۰ هزار نفر را زخمی و ۳۵ هزار نفر را به شهادت رساند و بلوک غرب نیز در مقابل این کار سکوت کردند، کاری کردیم که دهه‌ها آرامش و امنیت کشور تأمین شد.

وی در خاتمه گفت: پشتوانه‌ی این عملیات غرور آفرین جامعه‌ی علمی ما است و ما باید در نظر بگیریم که درست است که ما یک دهه قبل از سال ۱۴۰۴ (چشم انداز ۲۰ ساله) رتبه‌ی نخست علمی منطقه را به خود اختصاص داده‌ایم اما اگر زنگ خطر را جدی نگیریم، ممکن است این رتبه را از دست بدهیم.

انتهای پیام